рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рдк्рд░рдЬाрддिрдпाँ: рднाрд░рдд рдХी рдЕрдирдоोрд▓ рдзрд░ोрд╣рд░
рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рдк्рд░рдЬाрддिрдпाँ: рднाрд░рдд рдХी рдЕрдирдоोрд▓ рдзрд░ोрд╣рд░
рдЬाрдиिрдП рд╣рдоाрд░ी рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं, рд▓ाрдн рдФрд░ рдЙрдирдХे рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдХा рдорд╣рдд्рд╡
рднाрд░рддीрдп рджेрд╕ी рдЧाрдп: рдПрдХ рдкрд░िрдЪрдп
рднाрд░рддीрдп рджेрд╕ी рдЧाрдпें рди рд╕िрд░्рдл рд╣рдоाрд░ी рдХृрд╖ि рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рд░ीрдв़ рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рд╣рдоाрд░ी рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд╡िрд░ाрд╕рдд рдХा рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рднी рд╣ैं। рдпे рдЧाрдпें рдЕрдкрдиी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं, рд░ोрдЧ рдк्рд░рддिрд░ोрдзрдХ рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдкोрд╖рдг рд╕े рднрд░рдкूрд░ рджूрдз рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं। рдЗрд╕ рдм्рд▓ॉрдЧ рдкोрд╕्рдЯ рдоें рд╣рдо рднाрд░рдд рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рдк्рд░рдЬाрддिрдпों рдХे рдмाрд░े рдоें рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдиेंрдЧे।
1. рд╕ाрд╣िрд╡ाрд▓ (Sahiwal)
рд╕ाрд╣िрд╡ाрд▓ рдЧाрдп рдХी рдирд╕्рд▓ рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдкंрдЬाрдм, рд╣рд░िрдпाрдгा рдФрд░ рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕ीрдоाрд╡рд░्рддी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдкрдиे рдЙрдЪ्рдЪ рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди рдФрд░ рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рд╣рд▓्рдХा рд▓ाрд▓ рд╕े рдЧрд╣рд░ा рд▓ाрд▓
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 2000-3000 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдЧрд░्рдоी рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा, рд░ोрдЧ рдк्рд░рддिрд░ोрдзрдХ рдХ्рд╖рдорддा
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рдкंрдЬाрдм, рд╣рд░िрдпाрдгा, рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
2. рдЧिрд░ (Gir)
рдЧिрд░ рдирд╕्рд▓ рдХी рдЧाрдпें рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдЧुрдЬрд░ाрдд рдХे рд╕ौрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ैं। рдЗрди्рд╣ें рдЙрдирдХे рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдХाрдиों рдФрд░ рдоाрдеे рдХे рдЖрдХाрд░ рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рд╕рдлेрдж рдФрд░ рд▓ाрд▓ рдзрдм्рдмों рд╡ाрд▓ा
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1500-2000 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдЙрдЪ्рдЪ рд╡рд╕ा рд╡ाрд▓ा рджूрдз, рд╕ूрдЦा рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рдЧुрдЬрд░ाрдд, рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
3. рд░ाрдаी (Rathi)
рд░ाрдаी рдЧाрдпें рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рдеाрд░ рд░ेрдЧिрд╕्рддाрдиी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ैं। рдпे рдЧाрдпें рд░ेрдЧिрд╕्рддाрдиी рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓ рд╣ोрддी рд╣ैं рдФрд░ рдХрдо рдкाрдиी рдоें рднी рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣ рд╕рдХрддी рд╣ैं।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рдХाрд▓ा, рд╕рдлेрдж рдпा рднूрд░ा
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1500-2000 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рд╕ूрдЦा рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा, рд░ेрдЧिрд╕्рддाрдиी рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди (рдмीрдХाрдиेрд░, рдЬोрдзрдкुрд░)
4. рдеाрд░рдкाрд░рдХрд░ (Tharparkar)
рдеाрд░рдкाрд░рдХрд░ рдЧाрдпें рдеाрд░ рд░ेрдЧिрд╕्рддाрди рдХे рдеाрд░рдкाрд░рдХрд░ рдЬिрд▓े (рдЕрдм рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें) рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ рд╣ैं। рдпे рдЕрдкрдиे рд╕рдлेрдж рдпा рд╣рд▓्рдХे рднूрд░े рд░ंрдЧ рдФрд░ рдХрдаोрд░ рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рд╕рдлेрдж рдпा рд╣рд▓्рдХा рднूрд░ा
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1800-2600 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдЙрдЪ्рдЪ рддाрдкрдоाрди рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा, рдХрдо рдЪाрд░े рдоें рднी рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣ рд╕рдХрддी рд╣ैं
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди, рдЧुрдЬрд░ाрдд
5. рдХंрдХрд░ेрдЬ (Kankrej)
рдХंрдХрд░ेрдЬ рдЧाрдпें рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдЧुрдЬрд░ाрдд рдФрд░ рджрдХ्рд╖िрдгी рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ैं। рдпे рдЕрдкрдиे рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ैं।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рд▓ोрд╣े рдЬैрд╕ा рднूрд░ा рдпा рдХाрд▓े рд░ंрдЧ рдХा
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1200-2000 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░, рдХृрд╖ि рдХाрд░्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рдЧुрдЬрд░ाрдд, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
6. рд▓ाрд▓ рд╕िंрдзी (Red Sindhi)
рд▓ाрд▓ рд╕िंрдзी рдЧाрдпें рдоूрд▓ рд░ूрдк рд╕े рд╕िंрдз рдк्рд░ांрдд (рдЕрдм рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें) рд╕े рдЖрддी рд╣ैं। рдпे рдЕрдкрдиे рдЧрд╣рд░े рд▓ाрд▓ рд░ंрдЧ рдФрд░ рдЙрдЪ्рдЪ рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди рдХ्рд╖рдорддा рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рдЧрд╣рд░ा рд▓ाрд▓
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1800-2400 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдЙрдЪ्рдЪ рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди, рдЧрд░्рдоी рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рдкूрд░े рднाрд░рдд рдоें
7. рдУंрдЧोрд▓ (Ongole)
рдУंрдЧोрд▓ рдЧाрдпें рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдУंрдЧोрд▓ рдЬिрд▓े рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ рд╣ैं। рдпे рдЕрдкрдиे рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рд╕рдлेрдж рд░ंрдЧ рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं।
рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:
- рд╢рд░ीрд░ рдХा рд░ंрдЧ: рд╕рдлेрдж рдпा рд╣рд▓्рдХा рднूрд░ा
- рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди: 1000-1500 рд▓ीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдм्рдпांрдд
- рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг: рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░, рдХृрд╖ि рдХाрд░्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд
- рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░: рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢, рддेрд▓ंрдЧाрдиा
рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рдк्рд░рдЬाрддिрдпों рдХा рддुрд▓рдиाрдд्рдордХ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг
| рдк्рд░рдЬाрддि | рдФрд╕рдд рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди (рд▓ीрдЯрд░/рдм्рдпांрдд) | рджूрдз рдоें рд╡рд╕ा % | рдоुрдЦ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ | рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг |
|---|---|---|---|---|
| рд╕ाрд╣िрд╡ाрд▓ | 2000-3000 | 4.5-5.5% | рдкंрдЬाрдм, рд╣рд░िрдпाрдгा, рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ | рдЙрдЪ्рдЪ рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди, рдЧрд░्рдоी рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓ |
| рдЧिрд░ | 1500-2000 | 4.5-5.0% | рдЧुрдЬрд░ाрдд, рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ | рдЙрдЪ्рдЪ рд╡рд╕ा рд╡ाрд▓ा рджूрдз, рд╕ूрдЦा рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓ |
| рд░ाрдаी | 1500-2000 | 4.0-5.0% | рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди | рд░ेрдЧिрд╕्рддाрдиी рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓ |
| рдеाрд░рдкाрд░рдХрд░ | 1800-2600 | 4.0-4.5% | рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди, рдЧुрдЬрд░ाрдд | рдЙрдЪ्рдЪ рддाрдкрдоाрди рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓, рдХрдо рдЪाрд░े рдоें рдЬीрд╡िрдд |
| рдХंрдХрд░ेрдЬ | 1200-2000 | 4.0-4.5% | рдЧुрдЬрд░ाрдд, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди | рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░, рдХृрд╖ि рдХाрд░्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд |
| рд▓ाрд▓ рд╕िंрдзी | 1800-2400 | 4.5-5.0% | рдкूрд░े рднाрд░рдд рдоें | рдЙрдЪ्рдЪ рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди, рдЧрд░्рдоी рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓ |
| рдУंрдЧोрд▓ | 1000-1500 | 3.5-4.5% | рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢, рддेрд▓ंрдЧाрдиा | рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░, рдХृрд╖ि рдХाрд░्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд |
рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖
рднाрд░рддीрдп рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХी рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдЬाрддिрдпाँ рд╣рдоाрд░ी рд╕рдоृрдж्рдз рдЬैрд╡ рд╡िрд╡िрдзрддा рдФрд░ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд╡िрд░ाрд╕рдд рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ैं। рдЗрди рдЧाрдпों рдоें рд░ोрдЧ рдк्рд░рддिрд░ोрдзрдХ рдХ्рд╖рдорддा, рд╕्рдеाрдиीрдп рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓рди рдФрд░ рдкौрд╖्рдЯिрдХ рджूрдз рджेрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд╣ोрддी рд╣ै। рджेрд╕ी рдЧाрдпों рдХे рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдФрд░ рд╕ंрд╡рд░्рдзрди рдХे рд▓िрдП рд╣рдо рд╕рднी рдХो рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рдЪाрд╣िрдП рддाрдХि рдпрд╣ рдЕрдирдоोрд▓ рдзрд░ोрд╣рд░ рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдкीрдв़िрдпों рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХे।







Post a Comment